Το Μεγάλο Απόδειπνο

Η ακολουθία του Αποδείπνου χαρακτηρίζεται για την μεγάλη της διάρκεια. Το μήκος της δεν πρέπει να μας παραξενεύει. Είναι καθαρά μοναστηριακή και γνωρίζουμε πόσο οι μοναχοί ήθελαν να παρατείνουν την προσευχή τους, τόσο που, αν ήταν φυσικώς δυνατόν, δεν θα διέκοπταν ποτέ την δοξολογία του Θεού.

Η είσοδός της όμως στους ενοριακούς ναούς και η χρήση της από τους κοσμικούς ιερείς και το λαό οδήγησε γρήγορα σε αδιέξοδο. Έτσι κατά τον ΙΔ΄ με ΙΕ΄ αιώνα αναγκάσθηκαν να κάνουν και μία επιτομή της, που ονομάσθηκε, για να διακρίνεται από την αρχική εκτενή μορφή, Μικρό Απόδειπνο. Το άλλο, το πλήρες και παλαιό, ονομάσθηκε Μέγα Απόδειπνο. Είναι κοινός νόμος, ότι τα νεότερα πράγματα και τα συντομότερα κερδίζουν γρήγορα έδαφος. Αυτό συνέβη και με το Μικρό Απόδειπνο. Το Μικρό και νεότερο επισκίασε το παλαιό και Μεγάλο, και περιόρισε την τέλεσή του μόνο κατὰ τις νηστίσιμες ημέρες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, που λόγω της ιερότητας της περιόδου αυτής και της συντηρητικότητας των ακολουθιών της, μπορούσε να βαστάσει το βάρος της εκτενούς αρχαϊκής ακολουθίας. Έτσι σήμερα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε την τέλεση του Μεγάλου Αποδείπνου και στους ενοριακούς ναούς από την Δευτέρα ως την Πέμπτη των εβδομάδων της Μεγάλης Νηστείας, τις δε Παρασκευές μαζί με τους Χαιρετισμούς την ακολουθία του Μικρού Αποδείπνου. Στις υπόλοιπες εκτός της Μεγάλης Τεσσαρακοστής ημέρες τελείται, κατ’ ιδίαν στα σπίτια από τους ιερείς και ευλαβείς λαϊκούς ή από κοινού στα μοναστήρια, το Μικρό Απόδειπνο. Το πρώτο Μεγάλο Απόδειπνο τελέσθηκε κατά το έθος την Καθαρά Δευτέρα το απόγευμα στον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, παρουσία του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας.

Φωτογραφίες